Jabłonowski

Jabłonowski h. Grzymała, rodzina mazowiecka, której jedna gałąź osiedliła się w Małopolsce i otrzymała tytuł hrabiowski austriacki z odmianą w herbie 1779 r. Z tej gałęzi: 2 kasztelanów w latach 1759 — 1780.

Roch, kasztelan wiślicki otrzymał tytuł hrabiego austriackiego z odmianą w herbie w r. 1779.

Źródła: A.A. Kosiński, Przewodnik heraldyczny, T.1.

Jabłonowski h. Prus I (in. Turzyna), ze wsi Jabłonowo-Kąty i Jabłonowo-Wypychy, w ziemi bielskiej, w parafii Płonka Kościelna, obecnie pow. Białystok. Z północnego Mazowsza przybyli na Podlasie, gdzie założyli nowe wsie tejże nazwy.

Mikołaj i Maciej z Jabłonowa, zawarli układ 1441 r. (Kap.). Popis ziemi bielskiej z 1528 r., wymienia następujących Jabłonowskich, powołanych pod broń: Paweł i Stanisław, bracia, Piotr, Szczepan i Maciej, synowie Marcina i Michał, wójt krzyżowski, wrszyscy z Jabłonowa-Niedziałek; Maciej, Jerzyk, syn Marcina, Bartoszowa, Jan Czajka, Augustyn Głowacz, Marcin, syn Chrzczonowicza i Wojtek, z Jabłonowa-Kątów; Urban, Wojtek i Stanisław, synowie Piotra i Jakub, syn Jana, z Krzyżowa (Metr. Lit.).

Stanisław, syn Michała i Szczęsny, syn Wawrzyńca, dziedziczyli 1580 r. na Jabłonowie-Niedziałkach, a Marcin, syn Urbana, na Krzyżowie (Paw.). Piotr podpisał z ziemią bielską elekcję króla Michała 1669 r.

Aleksander Jabłonowski
(1829-1913)

• ALEKSANDER Walerian Jabłonowski h. Prus I (19 IV 1829-22 VIII 1913), s. Piotra i Marianny Piotrowskiej h. Junosza, historyk, etnograf, podróżnik, edytor wielotomowych „Źródeł dziejowych”, autor „Atlasu historycznego Rzeczypospolitej Polskiej”; absolwent gimnazjum w Białymstoku 1847; studiował na Uniw. w Krakowie i w Dorpacie 1848-1849, przebywał na studiach slawistycznych i historycznych w Berlinie, Londynie, Brukseli, Paryżu, Pradze, Wiedniu, Rzymie, Atenach i Konstantynopolu 1859-1860; sześć następnych lat spędził na Ukrainie, gdzie pracował jako nauczyciel; uczestnik prac konspiracyjnego Związku Trojnickiego oraz powstania styczniowego; jesienią 1862 został wybrany członkiem komitetu prowincjonalnego Komitetu Centralnego Narodowego „Czerwonych” (tzw. Wydział Wykonawczy Rusi); za udział w tej organizacji w 1867 zesłany do Kiereńska, w guberni penzeńskiej, gdzie poświęcił się badaniu plemienia Mordwinów; w 1868 na mocy amnestii uzyskał zezwolenie na stałe osiedlenie się w Warszawie, gdzie oddał się pracy naukowej jako współwydawca (z Pawińskim) „Źródeł dziejowych” oraz współpracownik wielu pism, przede wszystkim Ateneum; ; organizator życia naukowego historyków, pierwszy prezes Tow. Miłośników Historii; członek Akademii Umiejętności, współzałożyciel i pierwszy prezes Tow. Naukowego Warszawskiego; uczestnik powstania styczniowego; członek korporacji akademickiej Konwent Polonia, członek Tow. Historycznego we Lwowie; ur. Goźlin, parafia Goźlin Górny, pow. Garwolin, zm. Liman Kujalnicki koło Odessy, na zapalenie płuc, lat 84, poch. Warszawa, Cm. Powązkowski, kw. 209-VI-24/25, gr. rodz. (PSB t. 10/214; Cm. Pow.; Wikipedia).

Źródła: Bon. t. 8/106-107; Kap.; Nies.; Urus. t. 5/294.

herb Prus III

Jabłonowski h. Prus III, rodzina mazowiecka, wywodząca się ze wsi Jabłonowo, w dawnym pow. mławskim, parafia Wieczfnia. 

Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1862. Jedna gałąź otrzymała w 1744 r. tytuł książąt Państwa Rzymskiego z odmianą w herbie, przyznany ich potomkom w Królestwie Polskim i Cesarstwie Austriackim 1820, a w Ces. Rosyjskim 1844 i 1850. 

Nadanie tytułu książęcego otrzymali: Stanisław Wincenty Jabłonowski, wojewoda rawski, Jan Kajetan Jabłonowski, wojewoda bracławski, Dymitr Jabłonowski, starosta kowelski i Józef Aleksander, wojewoda nowogrodzki, wnukowie Stanisława, kasztelana krakowskiego, hetmana wielkiego koronnego. 

Z tej gałęzi: 2 kasztelanów krakowskich, 6 wojewodów, i 1 hetman 1664 — 1831.

herb książęcy Jabłonowskich

Źródła: Bon. t. 8/107-117; Kos. t. 1; Nies.; Szl. Król.; Urus.