SERWIS GENEALOGICZNY - GENEALOGICAL RESEARCH
gromadzenie oraz analiza danych
dostęp do aktualnej bazy - kontakt
pobierz pliki za darmo - download files for free



Materiały do Polskiego Słownika Biograficzno-Genealogicznego

Materials for Polish Biographical and Genealogical Dictionary


poniedziałek, 28 lipca 2008

Bajerski

Bajerski h. Fogelweder (in. Fogelwander), senatorska rodzina w Prusach Zachodnich, pochodzą z Bajerza w woj. chełmińskim; z tej rodziny 1 wojewoda 1480.Posiadali, oprócz Bajerza, m. in. starostwo radzyńskie w 1459 r. Od XV do XVIII wieku piastowali powiatowe urzędy ziemskie w pow. pomorskim, chełmińskim, dobrzyńskim, michałowskim i pińskim.
W XVIII w. zamieszkiwali także na Litwie, m. in. w woj. brzeskim litewskim. Z woj. chełmińskim i brzeskim litewskim podpisali elekcję Augusta II w 1697 r., a z pow. pińskim w 1764 r. konfederację generalną szlachty W. Ks. Litewskiego. W 1782 r. udowodnili pochodzenie szlacheckie w sądzie grodzkim trembowelskim.
Herb — na tarczy w polu czerwonym błękitny pas rycerski ukośny, od prawego do lewego boku tarczy, na nim cztery gwiazdy złote. W szczycie hełmu nad koroną, mąż po kolana, przez niego pas, jak na tarczy, ręka prawa na dół spuszczona, lewa do góry podniesiona, na niej krogulec.

• MIKOŁAJ Bajerski (ok. 1430-po 1483), wojewoda pomorski w 1483 r.

Źródła: Bon. I 80-81; Kos. I; Nies. IV 44.
at
Labels:

3 komentarze:

  1. Anonimowy5 kwietnia 2018 10:07

    Heraldyka
    Bajerscy (von Beyersee) mają herb własny. Paprocki, Łodzia Czarniecki za Niesieckim a za nimi Uruski oraz inni, błędnie przypisują Bajerskich do herbu Fogelveder. Beyersee/Bajerze to rycerska posiadłość lenna rycerzy z Beyersee (Dolna Frankonia, Bawaria), zamożnej niemieckiej rodziny von Beyersee herbu własnego, która w średniowieczu otrzymała od Zakonu krzyżackiego, Komturii Człuchowskiej i Starogrodzkiej znaczne majątki w Prusach. Otrzymali m.in. wieś, którą nazwali Beyersee, (przywołując nazwę gniazda z Bawarii) obecnie Bajerze. Z Bawarii do ziemi chełmińskiej Bajerscy (von Beyersee) dotarli przez Śląsk. [Bon. s. 80, 81; GD. s. 1; WSS. s. 190; SNS. s. 11; PA. s. 40; SIS. s. 9, 10]

    Bajerski (von Beyersee) – herb własny : na czerwonym polu tarczy, pas ukośny, prawy, błękitny, a w nim 3 złote, smukłe, sześcioramienne gwiazdy [Bon. s. 80, 81; MST. T. 2, s. 1, tab. 1; PA. s. 40; SIS. s. 9, 10]

    Gniazdo
    Gniazdo Bajerskich – wieś Bajerze (Beyersee, Beygersee, Beygerzse, Beyersche, Beyerszee, Beiersehe, Beigersehe, Beiersze, Baiersee, Bayersee, 1526 Maius et Minus Bayerze, Bajerze), 11 km na SE od Chełmna w gminie Kijewo Królewskie. [DPK. s. 22; GSK. s. 194; WSS. s. 190; NMP. s. 63; SHG. s. 3; SIS. s. 7; Urus. s. 69]

    Nazwisko
    Niemieckie nazwisko von Beyersee zostało spolszczone na Bajerski. W XV i XVI w. przekształcenia nazwiska podążały za stopniowymi zmianami nazwy gniazda Beyersee na Bajerze. [BBF. s. 63; DPK. s. 22; UPK. s. 59, 70, 134]
    W niemieckim herbarzu J. Siebmacher’a stwierdzono: niemiecka rodzina von Beyersee całkowicie spolonizowana o przekształconym nazwisku na Bajerski. [DPK. s. 22; KŁT. s. 194; WSS. s. 190; PWT. s. 10; SGW. s. 4; SIS. s. 9, 10]

    OdpowiedzUsuń
  2. Anonimowy26 sierpnia 2018 16:29

    Najstarsze istotne wzmianki
    • 11.08.1316 – Henryk (Heinrich) von Beyersee (Beygerzse) wymienił dobra z oliwskim klasztorem cystersów tj. pół majątku Sydow i Succoczyn, zgoda komtura Davida von Danzig i wielkiego mistrza Zakonu Karola von Tier (z Trewiru). [ACO. s. 115; DPK. s. 22; GD. s. 1; HKS. s. 19; NAA. s. 255, 256; PWT. s. 10]
    • 29.06.1338 – Henryk (Heinrich) von Beyersee (Beygerzse) otrzymał od Zakonu nadanie na prawie chełmińskim połowy wsi Gersdorf (Görsdorf)/Ogorzeliny, gm. Konitz/Chojnice liczącej 120 łanów. Dyplom lokacyjny dla tej wsi wystawił w Malborku wielki mistrz Zakonu Dytryk von Altenburg. Odbiorcami tego dokumentu, w którym określono powinności podatkowe i rycerskie wobec Zakonu był w połowie Henryk von Beygerzse a w drugiej połowie nadania jego szwagier Henniken Lange oraz synowie Heinniken’a : Tomasz, Henryk i Herbord. [DPK. s. 22; HKS. s. 19; GD. s. 1]
    • 23.10.1409 – Amelung von Beyersee otrzymał od Zakonu 10 grzywien za konia, za swój udział w wyprawie na Dobrzyń. [SGW. s. 4; MT. s. 570]
    - - Wielki mistrz Zakonu krzyżackiego Urlich von Jungingen wypowiada wojnę Polsce 06.08.1409 r. Zapłata dla Amelunga 23.10.1409 związana była z jego udziałem w najechaniu na ziemię dobrzyńską wraz z wojskami Zakonu.
    • 16.07.1421 – Wielki mistrz Zakonu Michał Küchmeister von Sternberg po raz kolejny nadaje na prawie magdeburskim rycerzowi Mikołajowi von Beyersee z Leszcza, wieś Beyersee, na wspomożenie dóbr Kijewa Szlacheckiego, z obowiązkiem daniny : 1 korca żyta i korca pszenicy od radła, 1 funta wosku oraz 1 denara kolońskiego, wartowego i schalwenskornu. [CVWK. s. 1; GLO. s. 99; GSK. s. 194]
    • 1423 ÷ 1424 – Współwłaścicielem Beyersee był brat Mikołaja von Beyersee rycerz Cuncze von Beyersee, który za otrzymane od Zakonu nadania zobowiązany był do 3 służb w zbroi lekkiej. [DK. s. 3-4]
    - – Rycerz Mikołaj Bajerski z Beyersee za otrzymane od Zakonu nadania zobowiązany był do 2 służb w zbroi lekkiej. [DK. s. 3-4]
    • 1438 – Folwark Beyersee dawał Komturii Starogrodzkiej 8 szkojec i 1 grzywnę czynszu. [GZ. s. 94]
    • 14.03.1440 ÷ 20.07.1454 – Mikołaj Bajerski von Beyersee był współzałożycielem i aktywnym działaczem Związku Pruskiego, wymieniony w jego statucie i akcie erekcyjnym. [AST. T. 2, s. 174; T. 3, s. 319, 323-4, 330; T. 4, s. 442, 444]
    • 17.08.1452 – List wielkiego mistrza Zakonu Ludwiga von Erlichshausen do króla Kazimierza IV Jagiellończyka - O zamiarze sprzedaży swoich dóbr przez Mikołaja von Beyerszee oraz innych, którzy chcieli się przesiedlić do Polski. [LWM, PrUB, JH I 11360]
    • 1457 – Folwark Beyersee należy do rycerza Jerzego Bajerskiego z Beyersee. [ASO. s. 535; GSK s. 194]
    • 24.11.1484 – Zgoda króla Kazimierza IV Jagiellończyka na sprzedaż starostwa tczewskiego Pawłowi Jasieńskiemu z rąk sukcesorów Jana Bajerskiego, po jego śmierci. [MRPS. T. 2. s. 86, nr. 1685]
    • 02.08.1526 – Urszula Bajerska z Bajerza, żona Michała otrzymuje przywileje na posiadłości Sumowo i Lindzie. [MRPS. T. 4, cz. 2, s. 341, nr. 14 825]
    • 1570 – Michał Bajerski z Beyersze i Lindzie ma 28 łanów chłopskich, karczmę, kuźnię, wiatrak, 6 zagrodników z bydłem. [ŹD. s. 29; RZP. s. 2]

    OdpowiedzUsuń
  3. Anonimowy28 sierpnia 2018 23:00

    Bibliografia
    1. Baranowski I.T., Źródła dziejowe, T. 23; Polska XVI w. pod względem geograficzno-statystycznym; T. 12: Prusy Królewskie, [ŹD.][s. 29]
    2. Boniecki A., Herbarz polski, Warszawa 1911, [Bon.][s. 80, 81]
    3. Coppernicus Vereins für Wisenschaft und Kunst, Heft 10, 13, Thorn 1895, [CVWK.][s. 1]
    4. Dunin-Borkowski J.S., Spis nazwisk szlachty polskiej, Lwów 1887, [SNS.][s. 11]
    5. Ekdahl S., Das Dienstbuch des Kulmerlandes 1423-1424, „Jahrbuch der Albertus-Uniwersität”, T. 16, Würzburg 1966, [DK.][s. 3, 4]
    6. Engel B., Die mittelalterlichen Siegel des Thorner Rathsarchivs, Thorn 1895, [MST.] [T. 2, s. 1]
    7. Górski K., Pomorze w dobie wojny 13-letniej, Poznań, 1932. [PWT][s. 10]
    8. Górski K., Studia i szkice z dziejów państwa krzyżackiego, Olsztyn, 1986. [SIS.][s. 9, 10]
    9. Joachim E., Das Marienburger Tresslerbuch der Jahre 1399-1409, Königsberg 1896. , [MT.][s. 570]
    10. Jurek T., Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii PAN 2010-2014, [SHG.][s. 3]
    11. Kętrzyński W., Nazwy miejscowe polskie Prus Zachodnich, Wschodnich i Pomorza : wraz z przezwiskami niemieckiemi, Lwów 1879, [NMP.][s. 63]
    12. Kopiński K., Tandecki J., Księga ławnicza Starego Miasta Torunia (1456-1479), Toruń 2007, [KŁT.][s. 194]
    13. Krzepiela J., Rody Ziem Pruskich, Kraków 1927, [RZP.][s. 2]
    14. Kujot S., Dzieje Prus Królewskich Cz. 2, Pomorze i Ziemia Chełmińska : 1309-1380, Roczniki TNT, Toruń 1922-1924, [DPK.][s. 22]
    15. Ledebur L., Neues allgemeines Archiv für die Geschichtskunde des preussischen Staates, Berlin 1836, [NAA.][s. 255, 256]
    16. Maćkiewicz J., Kreja B., W świecie słów i znaczeń, Gdańsk 2001, [WSS.][s. 190]
    17. Maercker H., Geschichte der Ländlichen Ortschaften und der drei kleineren Städte des Kreises Thorn in seiner früheren Ausdehnung vor der Abzweigung des Kreises Briesen, Danzig 1888, [GLO.][s. 99]
    18. Mikulski K., Urzędnicy Prus Królewskich XV-XVIII wieku : spisy, Wrocław 1990, [UPK.][s. 59, 70, 134]
    19. Mülverstedt, G.A., J. Siebmacher’s grosses und allgemeines Wappenbuch, Nürnberg 1900, [SGW.][s. 4];
    20. Negwer D., Das virtuelle Preußische Urkundenbuch, 17 August 1452, Marienburg, PrUB, JH I 11360, Erlangen 2003, [LWM.][PrUB, JH I 11360]
    21. Panske P., Handfesten der Komturei Schlochau, Danzig 1921, [HKS.][s. 19]
    22. Perlbach M., Die Aeltere Chronik von Oliva, Göttingen 1871, [ACO.][s. 115]
    23. Romer K., Beiträge zur Beantwortung der Frage nach der Nationalität des Nicolaus Copernicus, Breslau 1872, [BBF.][s. 63]
    24. Schultz F., Geschichte der Stadt und des Kreises Kulm, Theil 1. Bis zum Jahre 1479, Danzig 1876, [GSK.][s. 194]
    25. Thielen P.G., Das Grosse Zinsbuch des Deutschen Ritterordens, Marburg 1958, [GZ.] [s. 94]
    26. Thunert F., Acten der Ständetage Preussens, T. 1-5, Danzig 1896, [AST.][ T. 2, s. 174; T. 3, s. 319, 323-4, 330; T. 4, s. 442, 444]
    27. Töppen M., Acten der Ständetage Ost- und Westpreussens, Band IV, Leipzig 1884, [ASO.][s. 535]
    28. Uruski S., Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. T.1., Warszawa 1904 [Urus.][s. 69]
    29. Wierzbowski T., Matricularum Regni Poloniae Summaria, T. 1-5, Warszawa 1905-1919, [MRPS.][T. 2. s. 86, nr. 1685; T. 4, cz. 2, s. 341, nr. 14 825]
    30. Zonenberg S., Geneza i dzieje „wsi kosznajderskich” do końca wojny trzynastoletniej, Bydgoszcz 2012, [GD.][s. 1]
    31. Żernicki-Szeliga, E., Der polnische Adel und die demselben hinzugetretenen andersländischen Adelsfamilien, Bd. 1, Hamburg 1900, [PA.][s. 40]

    OdpowiedzUsuń

Subskrybuj: Komentarze do posta (Atom)