Gawroński

Gawroński h. Rawicz (in. Rawa), vel Rawita-Gawroński, stara rodzina małopolska, używali przydomku Rawa lub Rawita. 

Majątkiem gniazdowym tego rodu są Gawrony, w pow. opoczyńskim, w parafii Opoczno (niegdyś Kunice), gdzie dziedziczą w XV i XVI wieku. Jakub, syn Tomisława z Gawron, pisarz ziemski krakowski, nabył część Jugowic 1372 r. Jakub ten przyjął prawo miejskie w Krakowie i wdowa jego Małgorzata tamże mieszkała 1384 r.

Feliks Gawroński, wojski horodelski 1536 r. Wojciech, kanonik opatowski 1586 r. i sandomierski 1591 r. (Wyr. Lub.). Jakub, właściciel Chmielowa i Biechowa, w pow. sandomierskim 1578 r. (Paw.), kasztelan wieluński 1608 r., założyciel miasta Ostrowiec Świętokrzyski.

Jan i Michał, synowie Andrzeja, skazani na śmierć w Krakowie 1599 r., za poranienie krawca w kościele Najśw. Panny Maryi, ułaskawieni na siedmiodniową kunę. Stanisław, pisarz żup wielickich 1596 r., a podżupnik 1622 r. (Wyr. Lub.). Zbigniewa, przeorysza Norbertanek na Zwierzyńcu, w połowie XVII-go wieku. 

Andrzej i Samuel pisali się z ziemią czerską na elekcję Jana Kazimierza 1648 r. Jan, Stanisław i Bernard pisali się z woj. łęczyckim na elekcję Jana III-go 1674 r. Franciszek, Piotr, Władysław i Kazimierz z woj. sandomierskim, a Marcin i Wojciech z woj. krakowskim, podpisali elekcję Augusta II-go 1697 r. Aleksander, trzech Janów i Michał, podpisało z woj. łęczyckim, tęże samą elekcję Augusta II-go. Wojciech, Franciszek i Andrzej z woj. łęczyckiego, stronnicy Augusta III-go, głosowali za nim 1733 r. Andrzej pisał się z woj. sandomierskim na elekcję Stanisława Augusta 1764 r. Jakub, podstoli mozyrski, dziedzic Nienaszowa, członek Stanów Galicyjskich. 

Gawrońscy herbu Rawicz wylegitymowali się ze szlachectwa 1782 r. w sądzie grodzkim bieckim, ziemskim przemyskim oraz ziemskim i grodzkim lwowskim, 1831 i 1848 r. w Wydziale Stanów galicyjskich, a w latach 1836-1862 w Królestwie Kongresowym, w gub. podolskiej 1847 r.

Z nich: 1 biskup i 1 kasztelan w latach 1609 — 1813. Jakub, kasztelan wieluński 14 I 1608-24 XI 1624. Andrzej (28 XI 1740-7 IV 1813), jezuita, lektor Stanisława Augusta, następnie biskup krakowski; ur. Lubasz k/ Szczucina, zm. Kraków.

Genealogia
(osób: 90)

ks. Feliks Gawroński
(1835-1919)

• FELIKS Hilary Gawroński h. Rawicz (14 I 1835-1919), s. Wincentego i Franciszki Ochotnickiej, ksiądz, rektor seminarium duchownego w Krakowie, kanonik katedralny, wikariusz generalny diecezji krakowskiej; w aktach pisany także: Hilary Feliks Gawroński; ur. Baszowice, parafia Nowa Słupia, pow. Kielce, chrz. 1835 (MK Nowa Słupia); zm. Kraków, poch. Cm. Rakowicki, kw. Ld, gr. kapitulny (Cm. Rak.).

• ROZALIA Rawa-Gawrońska z Gawron h. Rawicz (2 XI 1831-26 I 1862), c. Wincentego i Franciszki Ochotnickiej; ur. Konary lub Baszowice, zm. Sieradowice, w połogu; m. (1850 Olbierzowice) Franciszek Ksawery Józef Karol Zalewski h. Jelita (1822-1886), s. Franciszka i 2ż. Salomei Młodzianowskiej, naddzierżawca klucza dóbr rządowych Sieradowice k/ Bodzentyna; w aktach pisany także: Zalewski; ur. Brzeziny, parafia Brzeziny, pow. Kielce, obecnie woj. świętokrzyskie (MK Brzeziny); ślub w parafii Olbierzowice, obecnie woj. świętokrzyskie (MK Olbierzowice); 2v. (23 VII 1864 Świętomarz) Antonina Turska z Radkowic h. Rogala (10 V 1839-1898), c. Ferdynanda i Wincencji Tarłowskiej; ur. Klimkiewiczów, parafia Szewna, obecnie w granicach miasta Ostrowiec Świętokrzyski, zm. Radom, lat 69; ślub w parafii Świętomarz, pow. Starachowice, obecnie woj. świętokrzyskie, miejscowość Radkowice (MK Świętomarz); dzieci: Bronisław, Stefan, Maria (I), Józef, Kazimierz, Rozalia – Zalewscy.

Źródła: Bon. t. 5/390-394; Kos t. 1; Krzep. Małop.; Nies.; Sęcz.; Urus. t. 4/112-114; Żych. t. 1/91.

Gawroński h. Rola, zapewne wyszli ze wsi Gawrony, w pow. łęczyckim, parafia Topola. Według Kosińskiego, mają być jednego pochodzenia z pochodzącymi z Kujaw: Lubienieckimi, Niemojewskimi, Wolskimi i Zbijewskimi.

Stefan z Gawron Gawroński, komornik łęczycki 1385 r. Mikołaj, syn Szymona z Gawron, wraz z synowcem ręczy 1389 r. za brata Andrzeja i siostry, w sprawie o Sarnowo. Jan Gawroński z Gawron spiera się 1390 r. z bratankami swymi, Bartłomiejem i Pełką z Gawron i Proczowa, synami Filipa (Akta Łęczyckie).

Regestra poborowe z 1576 r. wykazują, że właścicielami Gawron byli: Marcin, Stanisław, Mikołaj, Stanisław, syn Jakuba i Wojciech Gawrońscy, a właścicielami Gołocic: Marcin i Andrzej Gawrońscy (Paw.).

Jan, Stanisław i Bernard pisali się z woj. łęczyckim na elekcję Jana III-go 1674 r. Aleksander, trzech Janów i Michał, podpisało z woj. łęczyckim obiór Augusta II-go 1697 r. Wojciech, Franciszek i Andrzej, z woj. łęczyckiego, stronnicy Augusta III-go, głosowali za nim 1733 r.

Gawrońscy herbu Rola wylegitymowali się ze szlachectwa w Królestwie Kongresowym w latach 1836-1862, zostali zapisani do ksiąg szlachty ówczesnej guberni augustowskiej.

Genealogia
(osób: 61)

• JÓZEFA Gawrońska h. Rola (ok. 1860-1879), c. Wiktora i Józefy Godlewskiej h. Gozdawa; w aktach pisana także jako Józefata albo Józefina G-ska; m. (29 VI 1878) Kazimierz hr. Krasiński h. Ślepowron (1850-po 1885), s. Adama i Karoliny Mycielskiej h. Dołęga, ziemianin, właściciel dóbr Starawieś w gubernii siedleckiej, z zapisu Pauliny z Krasińskich Górskiej, oraz Sterdynia w Galicji; ur. Kraków; 2v. (20 VI 1882 Warszawa) Marta hr. Pusłowska h. Szeliga odm. (1860-po 1885), c. Wandalina na Kossowie i Mereczowszczyźnie, i Jadwigi hr. Jezierskiej h. Nowina i Prus II, marszałkówny lubelskiej; frajlina dworu rosyjskiego; dzieci: 1/ Maria hr. Krasińska.

• WIKTOR Gawroński h. Rola (1819-1901), s. Wincentego i Anny Wiszniewskiej, sędzia pokoju okręgu kalwaryjskiego, radca komitetu Tow. Kredytowego Ziemskiego gubernii augustowskiej, ziemianin; dziedzic dóbr Olwita, Szukla, Wersnupie (Bon.; Urus.); ż. Józefa Godlewska h. Gozdawa (ok. 1830-po 1860); dzieci: Józefa (Józefata), Stanisław.

Źródła: Bon. t. 5/393-394; Kos. t. 4/99-113; Nies.; Sęcz.; Urus. t. 4/114-115.

Gawroński h. Świnka, w woj. sieradzkim i na Rusi Czerwonej. Według Bonieckiego, pochodzą ze wsi Gawrony, w dawnym pow. kościańskim, zatem są jednego pochodzenia z Krzyżanowskimi tego herbu. 

Mikołaj Wilczek z Gawron, na sądach w Kościanie, w latach 1391-1393 (Leksz.). Andrzej 1533 r. świadczy w Poznaniu. Później spotykamy ich w woj. sieradzkim, a niektórzy przenieśli się na Ruś Czerwoną.

Jeden Franciszek podpisał elekcję Augusta II-go 1697 r. z woj. sieradzkim, a inny Franciszek obiór Stanisława Augusta 1764 r. z tymże województwem.

Gawrońscy herbu Świnka wylegitymowali się ze szlachectwa w sądach: grodzkim bieckim i sądeckim 1782 r. oraz ziemskim pilzneńskim 1783 r. (Szl. Gal.). Wylegitymowali się także w ówczesnej gubernii podolskiej.

Genealogia
(osób: 28)

• ANTONI Gawroński h. Świnka (ok. 1720-po 1750), s. Aleksandra i Barbary Ujejskiej h. Szreniawa, zapewne dziedzic dóbr Zabłędza, pow. Tarnów, gm. Tuchów; ur. prawd. Zabłędza; jego synowie wylegitymowali się ze szlachectwa 1783 r. w sądzie ziemskim pilźnieńskim (Bon.); ż. Eleonora Krzesz (ok. 1720-po 1750), c. Stanisława z Męciny i Aleksandry Gorzkowskiej; w aktach także: Eleonora Krzeszówna; dzieci: Krzysztof, Antoni.

• JADWIGA Gawrońska h. Świnka (ok. 1430-po 1479); już jako wdowa po Wojciechu Krzyżanowskim, całą wieś Gawrony, w pow. kościańskim, wyderkuje 1479 r. ks. Mikołajowi i Wawrzyńcowi Gawrońskim, braciom rodzonym niedzielnym, dziedzicom de Grabianowo, za 100 grzywien (Dw. Teki; AGZ Poznań); m. (ok. 1455) Wojciech Krzyżanowski h. Świnka (ok. 1430-ok. 1479), s. Marcina i NN., dziedzic dóbr Krzyżanowo, Gawrony, pow. Kościan (AGZ Kościan, Poznań); dzieci: Tomasz, Marcin, Dorota – Krzyżanowscy.

Źródła: Bon. t. 5/394-395; Dw. Teki; Szl. Gal.; Urus. t. 4/115.