Węgierski

Węgierski h. Belina (odm.), vel Wengierski, rodzina wielkopolska, wymieniona przez Paprockiego 1584 r. Wyszli ze wsi Węgierki (Wengierki), pierwotnie Węgry, parafia Gozdowo, dawny pow. pyzdrski, woj. kaliskie, obecnie pow. Września.

Między rokiem 1390 i 1400 występują tam różni Węgierscy, z których jedni pochodzili z Węgierek, a drudzy z Węgierskiego, o kilka mil oddalonego, w tym samym pow. pyzdrskim (Akta grodz. wielkop.). Węgierki były siedzibą drobnej szlachty bez kmieci; między r. 1578 i 1620 siedzieli tam równocześnie Przyborowscy, Węgierscy, Wydzierzewscy, Skąpscy, Bardzcy i Bartochowscy (SGKP). Są jednego pochodzenia ze Stawskimi herbu Belina ze wsi Staw w tymże pow. pyzdrskim. 

Rozproszeni po całym kraju. Notowani w aktach ziemi łomżyńskiej. Andrzej Węgierski był cześnikiem łomżyńskim 1611 (Uniw. Pobor.). Wojciech, archiprezbiter sztumski, „przed rokiem 1644 zmarły, rezydencji naszej malborskiej pewną sumę na szkoły zapisał” (Nies.). Węgierscy należeli do czołowych działaczy ruchu reformacyjnego w Rzeczypospolitej w XVI i XVII wieku. Andrzej (zm. 1649), kaznodzieja, duchowny Jednoty braci czeskich, później kalwin, autor „Historii reformacji w krajach słowiańskich” wydanej anonimowo w 1652 r., jednego z najważniejszych źródeł do dziejów reformacji w naszej części Europy. 

Różne linie tej rodziny osiadły w woj. sandomierskim i ruskim. Węgierscy herbu Belina zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Galicji 1782 r. oraz w Królestwie Polskim w latach 1836-1862.

Według Wittyga, używali odmiany herbowej — dolna podkowa odwrócona do góry ocelami. Być może, źe odmiana ta przedstawia nam tzw. uszczerbienie herbu (Witt.). 
Genealogia
(osób: 35)

• ALEKSANDER Węgierski h. Belina (ok. 1740-1815), s. Stanisława i NN., właściciel ziemski, dziedzic dóbr Ściborzyce, parafia Wysocice, pow. Miechów; razem z bratem rodzonym Ludwikiem W. otrzymał w 1770 r. od ojca Cerekiew i Zatopolice, pow. Radom; jego dzieci i wnuki zostały wylegitymowane ze szlachectwa w Królestwie Polskim 1837 i 1840 r. z herbem Belina (Szl. Król.; Sęcz.; MK Cerekiew); zm. Ściborzyce, parafia Wysocice (MK Wysocice); 1ż. Zuzanna Branwicka (ok. 1740-po 1770); dzieci: Stanisław; 2ż. Antonina Krzywicka (ok. 1750-1813); zm. Ściborzyce, parafia Wysocice, pow. Miechów (MK Wysocice); dzieci: Bonawentura, Wojciech.

• JOANNA Daniela Aleksandra Karolina Antonina Zofia Węgierska h. Belina, voto Jasieńska (2 I 1812-20 II 1861), c. Wojciecha i Zofii Skórkowskiej; wylegitymowana ze szlachectwa w Królestwie Polskim 1840 r. z herbem Belina (Szl. Król.; Sęcz.); ur. Owadów, parafia Wsola, chrz. 1812, zm. Domaniów, parafia Wrzos, lat 49, mąż Maksymilian (MK Wsola); m. (ok. 1830) Maksymilian Jasieński, Jasiński h. Poraj (1808-1886), s. Piotra i Krystyny Zakrzewskiej, prawnik, radca, prezes dyrekcji szczegółowej Tow. Kredytowego Ziemskiego w Radomiui; posesor dóbr Jabłonna i Domaniów, parafia Wrzos, pow. Radom (MK Wrzos); w aktach także: Jasiński; ur. Podgajek, zm. Lipienice, lat 78; dzieci: Zofia (ok. 1838-26 VII 1857), Julia (ok. 1842-23 XI 1859) – Jasieńskie.

Źródła: Bork. Sp. 487; Dw. Teki; Nies. t. 9/262; Pap. 430; Sęcz.; SGKP t. 13/250; Stup. t. 3/174; Szl. Król.; Witt.; Żern. t. 2/492.


Węgierski h. Rola, vel Wengierski, rodzina pochodzenia polskiego na Śląsku, otrzymała tytuł baronowski czeski 1656, a hrabiowski Świętego Państwa Rzymskiego 1714 (Wengerski, Freiherr von Ungerschütz). Służyli w armii pruskiej (Żern.). Podobnie jak Belinowie wyszli ze wsi Węgierka, w dawnym pow. pyzdrskim, parafia Gozdowo. 

Źródła: Bork. Sp. 487; Enc. szl. t. 12/114; Kos. t. 1; Żern. t. 2/492.


Węgierski h. Wieniawa, według Niesieckiego, pochodzą od Dobiesława Puchały, który się pisał „de Węgry” w 1460 r. Węgry znajdują się w dawnym pow. odolanowskim, woj. kaliskim, parafia Gostyczyna, obecnie pow. Ostrów Wlkp. Wieniawici pozostawali dziedzicami tej wsi jeszcze w 1843 r. Według innych badaczy dziedziczyli na Węgrach dopiero od końca XV wieku a wyszli najpewniej z gniazda innych Węgierskich, tj. ze wsi Węgierki lub Węgierskie, w dawnym pow. pyzdrskim. Podobno należały do nich w XVII wieku Wieniawy w pow. ostrzeszowskim (Nies.). Jedna gałąź pisała się z Mikorzyna i Ligoty w pow. ostrzeszowskim. Węgierscy tego herbu zamieszkiwali też w Prusach i w pow. sochaczewskim. Zostali wylegitymowani ze szlachectwa w Królestwie Polskim w latach 1836-1862. Z nich: Tomasz Kajetan (1755-1787), poeta epoki oświecenia, badacz i podróżnik, tłumacz, satyryk, autor pamiętników, szambelan królewski i mason. Emilian (1787-1841), generał brygady wojsk polskich, uczestnik kampanii napoleońskich i powstania listopadowego. 
Genealogia
(osób: 163)

• ANNA Konstancja Węgierska h. Wieniawa, voto Kalkstein (5 III 1829-27 II 1918), c. Emiliana i Teodory Cieleckiej; ur. Rudki, k/ Ostroroga, pow. Szamotuły, woj. wielkopolskie, zm. Poznań, lat 88 (MK Ostroróg; Dz. Pozn.); m. (25 IX 1853 Ostroróg) Roman Kalkstein h. Kos (1825-1870), s. Wincentego Walentego i Katarzyny Barbary Kalkstein h. Kos; dzieci: Anna (I) Teodozja Apolonia (ur. 1854), Anna (II) (1855-1924), Maria (ur. 1864), Stanisław Wincenty Emilian (1866-1868) – Kalksteinowie.

gen. Emilian Węgierski

(1787-1841)

• NIKODEM Tomasz Węgierski h. Wieniawa (27 IX 1791-27 IX 1834), s. Teodora i Zofii Sypniewskiej, major wojsk polskich, uczestnik kampanii napoleońskich, kawaler Legii Honorowej; dziedzic dóbr Uników, pow. Sieradz, w spadku po ojcu, jak też części na Kucharkach w W. Ks. Poznańskim; ur. Poznań (Nejm.; MK Uników); ż. (ok. 1820) Emilia Otto-Trąmpczyńska h. Topór (1802-30 III 1826), c. Teodora i Elżbiety Psarskiej h. Jastrzębiec; w aktach także: Trąmbczyńska, Trąpczyńska; zm. Uników, lat 24, uwagi: pozostal mąż Nikodem (MK Uników); dzieci: Kamila, Antoni, Józef.

Źródła: Bork. Sp. 487; Dw. Teki; Nejm.; Nies. t. 9/262-263; Stup. t.3/174; Żern. t. 2/492.